Ubezpieczenie od śmierci rodziców. Jakie są zasady wypłaty odszkodowania?

Gdzie można uzyskać ubezpieczenie od śmierci rodziców? Jakie są zasady wypłaty odszkodowania? Czego może wymagać towarzystwo ubezpieczeniowe, jeśli chcesz otrzymać wypłatę świadczenia z tytułu śmierci rodzica? Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań znajdziesz w naszym tekście. 

Odszkodowanie za śmierć rodzica – od czego zależy jego wysokość?

Jeśli chodzi o ubezpieczenie od śmierci rodziców, możliwa jest wypłata odszkodowania za śmierć rodzica z polisy prywatnego towarzystwa ubezpieczeniowego. W 2023 roku właściwie każda instytucja oferująca polisy ma swojej ofercie tego typu rozwiązania. Poszczególne oferty różnią się między sobą np. pod kątem takich parametrów jak:

• suma ubezpieczenia,
• wysokość składek z tytułu polisy oraz częstotliwość ich opłacania. Co oczywiste, w takiej sytuacji opłacane składki będą tym wyższe, im wyższa jest możliwa do uzyskania suma ubezpieczenia,
• okres, na jaki zawierana jest umowa ubezpieczeniowa,
• zakres ochrony – szczegółowe informacje na ten temat możemy znaleźć m.in. w dokumencie Ogólne Warunki Ubezpieczenia (OWU).

Na te kwestie powinniśmy zwrócić uwagę nie po podpisaniu umowy, ale jeszcze na etapie zapoznawania się z ofertą oraz ustaleń z pracownikiem towarzystwa ubezpieczeniowego. Warto przeanalizować nie tylko same opłaty, ale także – co jest równie ważne – listę wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela. Do sytuacji, w których takie odszkodowanie nie zostanie wypłacone (mimo, iż zostało zawarte ubezpieczenie), może należeć np. zgon w wyniku samobójstwa.

Szczegółowe informacje na temat wysokości świadczeń oraz zasad ich przyznawania można znaleźć w artykule Ile wynosi odszkodowanie za śmierć rodzica z ubezpieczenia. Jest to kompendium wiedzy na temat oferty poszczególnych ubezpieczycieli.

Nie tylko towarzystwo ubezpieczeniowe. Śmierć rodzica – czy można zgłosić się po wypłatę świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?

Jeśli chcesz otrzymać wypłatę świadczenia, które pozwoli Ci na poniesienie wydatków wynikających ze śmierci rodzica, mamy dla Ciebie dobrą wiadomość.

Polisa w prywatnym towarzystwie ubezpieczeniowym to nie jedyne rozwiązanie, w którego ramach przysługuje odszkodowanie z tytułu śmierci rodzica (choć oczywiście warto z niego skorzystać).

Jaka jest wysokość zasiłku pogrzebowego w ZUS? To, w jakiej kwocie ma być wypłacone świadczenie, jest ściśle określone w przepisach. Nie ma wiele miejsca na interpretację, jeśli chodzi o wysokość odszkodowania.

Sprawdź również, dlaczego warto się ubezpieczyć.

Zasiłek pogrzebowy – komu można go wypłacić?

Jeśli chodzi o zasiłek pogrzebowy, przepisy zakładają, że można wypłacić go tej osobie lub podmiotowi, który zajmuje się organizacją pochówku zmarłego, ponosząc w związku z tym niezbędne koszty.

Do wypłaty świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonego uprawnione są np. takie podmioty jak:

• pracodawca,
• DPS (dom pomocy społecznej),
• jednostka samorządu terytorialnego (organy zarządzane przez władze gminy czy powiatu),
• przedstawiciel kościoła katolickiego (jako osoba prawna) lub innego związku wyznaniowego.

Oprócz tego nic nie stoi na przeszkodzie, by do wypłaty świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonego została upoważniona obca osoba. Przykładowo, może być to przyjaciel lub znajomy, który zdecyduje się na oddanie zmarłemu ostatniej czci i godne pochowanie go.

Zasady przyznawania zasiłku pogrzebowego

Praktyka pokazuje jednak, że urzędowa wypłata świadczenia to rozwiązanie, z którego najczęściej korzystają członkowie rodziny denata. Rozumie się przez to nie tylko dzieci, które pragną uzyskać odszkodowanie za śmierć rodzica. Wręcz przeciwnie: zasiłek pogrzebowy to rozwiązanie, w ramach którego nie różnicuje się stopnia pokrewieństwa.

Aby można było otrzymać zasiłek pogrzebowy na wypadek śmierci rodzica, osoba zmarła musi w momencie zgonu spełniać m.in. jeden z poniższych warunków:

• posiadanie prawa do emerytury (także emerytury pomostowej) lub renty. Można otrzymać odszkodowanie również w sytuacji, gdy w momencie zgonu ubezpieczonego  osoba ta nie miała jeszcze urzędowo przyznanej renty lub emerytury, ale spełniała warunki do uzyskania świadczenia. W takiej sytuacji również możliwa jest wypłata odszkodowania w postaci zasiłku pogrzebowego,
• posiadanie prawa do ubezpieczenia w ZUS (np. w ramach stosunku pracy),
• zgon w miesiącu, w którym pobierano świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek chorobowy, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne itp.

Jaka jest wysokość świadczenia wypłacanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych? Odprawa pośmiertna ZUS – wysokość

Zasadniczo, wypłata ubezpieczenia przez ZUS następuje w takiej samej wysokości w przypadku każdego członka rodziny. Niezależnie od tego, czy przykre zdarzenie dotyczy:

• śmierci dzieci, rodzeństwa,
• śmierci rodziców lub dziadków,

wysokość odszkodowania z tytułu śmierci ubezpieczonego pozostaje taka sama i wynosi 4000 zł. W przypadku, gdy do ZUS zgłasza się członek rodziny, wypłata ma postać ryczałtową, a jej poziom nie zależy od sumy poniesionych kosztów.

Inaczej wygląda to w sytuacji, gdy przygotowaniem czynności pogrzebowych zajmuje się ktoś spoza rodziny, w tym np. organ samorządu terytorialnego, kapłan, pracodawca czy po prostu obca osoba. Od czego zależy wysokość odszkodowania ZUS w takiej sytuacji? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta: od poniesionych kosztów. A zatem, w przypadku wyjątkowo niskich wydatków wysokość odszkodowania może nie przekroczyć podstawowej stawki na poziomie czterech tysięcy złotych.

Taka sytuacja należy jednak do rzadkości. Praktyka pokazuje, że wydatki pogrzebowe nie należą do najniższych, w związku z czym często okazuje się, że ustawowa kwota odszkodowania ZUS na wypadek śmierci jest po prostu zbyt niska. Niestety, nie można wówczas liczyć na wypłatę większych środków, jeśli koszty okazały się wyższe. Co więcej, w marcu 2023 roku nie zapowiada się na to, by ustawodawca planował zwiększyć kwotę odszkodowania.

Odprawa pośmiertna za śmierć rodzica ZUS – jakie dokumenty trzeba złożyć?

Aby móc otrzymać środki z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, należy złożyć m.in. następujące dokumenty:

• skrócony odpis aktu zgonu rodzica – dotyczy to śmierci rodzica lub innego członka rodziny. Jeśli z kolei miało miejsce urodzenie martwego dziecka, konieczna będzie odpowiednia adnotacja na akcie urodzenia. Właściwie, jest to najważniejszy dokument, ponieważ ZUS musi po prostu potwierdzić śmierć ubezpieczonego,
• oryginalne dokumenty (rachunki, faktury), które potwierdzają poniesienie kosztów pogrzebu. (Ewentualnie kopie złożonych w banku rachunków, których zgodność z oryginałem została potwierdzona przez bank),
• dokumentacja, która potwierdza istniejące powinowactwo lub pokrewieństwo. (W przypadku śmierci rodzica może być to np. akt urodzenia osoby starającej się o wypłatę środków. Na tym dokumencie znajdują się bowiem dane rodziców),
• zaświadczenie płatnika składek potwierdzające podleganie obowiązkowi ubezpieczeniowemu.

Obecnie urzędy nie wymagają już takich dokumentów jak na przykład kopia dowodu osobistego.

Nie tylko zasiłek pogrzebowy – jakie jeszcze świadczenia z ZUS można uzyskać w przypadku śmierci rodzica?

Jak już wiesz, możliwe jest uzyskanie 4000 zł w ramach zasiłku pogrzebowego z ZUS. Nie jest to jednak jedyne dopuszczalne rozwiązanie, ponieważ zakłada się również możliwość wypłaty takich form wsparcia jak:

• jednorazowe odszkodowanie na wypadek śmierci rodzica w pracy.
• renta rodzinna.

Co warto wiedzieć na temat odszkodowania za śmierć rodzica w pracy?

Do kogo trafi odszkodowanie w takiej sytuacji? Dobrze obrazuje to poniższa tabela:

Trzeba jednak pamiętać, że informacje z powyższej tabeli to jedynie dość ogólne informacje. W przepisach prawnych sposób ustalania odszkodowania, jakie przysługuje w przypadku wykonywania obowiązków zawodowych, jest ustalany w bardziej szczegółowy sposób.

Renta rodzinna ZUS za śmierć rodzica

W pewnym uproszczeniu ZUS-owska renta rodzinna to świadczenie wypłacane członkom rodziny osoby zmarłej, które z różnych powodów są niezdolne do pracy zarobkowej. A zatem, wśród uprawnionych do otrzymania renty rodzinnej są uprawnione przede wszystkim:

• dzieci własne i przysposobione przez osobę zmarłą,
• potomstwo drugiego małżonka.

Prawo dopuszcza wypłatę świadczenia do momentu ukończenia przez dziecko szesnastego roku życia, a w przypadku uczących się – do dwudziestu pięciu lat.

Małżonkowie (wdowy i wdowcy) również mogą otrzymać rentę rodzinną ZUS po tym, jak nastąpiła śmierć rodzica. Muszą oni jednak spełnić szereg warunków, do których zalicza się na przykład:

• ukończenie 50. roku życia lub całkowita niezdolność do pracy. (Ewentualnie wystąpienie niezdolności do pracy po śmierci współmałżonka, jeśli nastąpiło to w okresie 5 lat po zgonie),
• wychowywanie co najmniej jednego dziecka w momencie zgonu osoby ubezpieczonej w ZUS lub sprawowanie opieki nad dzieckiem, które jest całkowicie niezdolne do wykonywania pracy.

FAQ — Najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie od śmierci rodziców

Jakiego rodzaju świadczenia można otrzymać z tytułu śmierci rodzica?

Jeśli chodzi o ubezpieczenie z tytułu śmierci rodzica, dostępne są 2 rodzaje odszkodowań: polisy oferowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe oraz przewidziane prawem świadczenia wypłacane przez ZUS.

Na co zwrócić uwagę wybierając ubezpieczenie na wypadek śmierci rodzica?

Podczas zawierania umowy z towarzystwem należy zwrócić uwagę na takie kwestie jak np. okres karencji oraz listę sytuacji, w których odszkodowanie nie zostanie wypłacone. (Do takich zalicza się np. samobójstwo rodzica lub śmierć poniesiona w trakcie popełniania czynu zabronionego). W przeciwnym wypadku istnieje ryzyko, że wnioskodawca – mimo opłacania składek – nie otrzyma odszkodowania. Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania z uwagi na zapisy w umowie.