Poradniki

Nieszczęśliwy wypadek i co dalej? Odszkodowanie z ZUS, NNW

Kalendarz 10.07.2023 Aktualizacja30.06.2023

Nieszczęśliwy wypadek może przydarzyć się każdemu. Do wypadków dochodzi w różnych miejscach i sytuacjach, w tym np. podczas podróży (prywatnej i służbowej) czy pracy. Czy jeśli doprowadzi to do rozstroju zdrowia, oznacza to, że jesteś zdany na siebie? Nic z tych rzeczy! Wręcz przeciwnie – w zależności od sytuacji, możesz liczyć na takie formy wsparcia jak na przykład ubezpieczenie NNW (ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków), ochrona w ramach środków publicznych ZUS czy odszkodowanie od pracodawcy.

Dzięki temu nieszczęśliwy wypadek niekoniecznie musi zrujnować Twój budżet domowy. Przeczytaj nasz tekst, a dowiesz się, jakie wsparcie może przysługiwać Ci, jeśli gwałtowne zdarzenie spowoduje uszczerbek na zdrowiu. Miłej lektury! 

Nieszczęśliwy wypadek a ubezpieczenie ZUS

Czym jest nieszczęśliwy wypadek? Nie ma jednej definicji tego pojęcia, ale jeśli przejrzymy definicje przyjęte w umowach różnych towarzystw ubezpieczeniowych, zobaczymy, że pojawiają się w nich stałe elementy. Oto i one:

  • zdarzenie nagłe, nieprzewidziane;
  • uszczerbek powstały niezależnie od swej woli;
  • zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną;
  • efekt w postaci uszkodzenia ciała (czasowego/trwałego) lub śmierci.

Jak uchronić się przed skutkami nieszczęśliwych wypadków?

Przed samym zdarzeniem ciężko się zabezpieczyć, ale można liczyć na różne formy finansowego wsparcia. Popularnym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków. Zanim jednak omówimy ubezpieczenie NNW, musisz wiedzieć, że ochrona przysługuje Ci również w ramach publicznej ochrony zapewnianej przez ZUS, czyli Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Jeśli dojdzie do nieszczęśliwego wypadku, warto, byś wiedział, że masz prawo do skorzystania z ubezpieczenia wypadkowego.

Zgodnie z przepisami, ubezpieczenie wypadkowe ZUS przysługuje w sytuacji, gdy doszło do nieszczęśliwego wypadku, w wyniku którego ubezpieczony stał się częściowo lub całkowicie niezdolny do pracy. Powodem może być:

  • Choroba zawodowa. Może być to na przykład pylica w przypadku górników czy skrzywienie kręgosłupa wskutek wieloletniego noszenia ciężkich ładunków w hali magazynowej.
  • Zdarzenie nagłe, w wyniku którego ubezpieczony doznał rozstroju zdrowia w postaci złamania, poparzenia czy urazu wewnętrznego.
Warto wiedzieć…
Jeśli chodzi o ubezpieczenie wypadkowe ZUS, kwestie związane z jego naliczaniem oraz wypłatą reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 1998 Nr 137 poz. 887).

Jeśli do tego dojdzie, ubezpieczony zyskuje prawo do rekompensaty finansowej. Wypłata takiego świadczenia to odszkodowanie, które pokryje koszty na czas niezdolności do pracy.

Kiedy można otrzymać świadczenie z ZUS?

Trzeba jednak pamiętać, że ubezpieczenie wypadkowe ZUS nie przysługuje zawsze i wszędzie. Wręcz przeciwnie – muszą zostać spełnione dwa warunki:

  • Do nieszczęśliwego wypadku musi dojść w miejscu ściśle (bezpośrednio) związanym z realizacją obowiązków służbowych, w czasie wykonywania pracy. To jeszcze nie wszystko, ponieważ pracownik poszkodowany wskutek wypadku powinien wykonywać prace ściśle związane z zatrudnieniem. Taki stan rzeczy oznacza, że np. operator maszyny, który był pod wpływem alkoholu, gdy doznał uszkodzenia ciała w czasie pracy, będzie miał poważne problemy, by uzyskać świadczenie odszkodowawcze;

Jeśli chodzi o ubezpieczenie wypadkowe wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, można liczyć na odszkodowanie nie tylko w związku z nieszczęśliwym wypadkiem w zakładzie pracy. Jeśli w wyniku zdarzenia doszło do uszczerbku np. w czasie odbywania podróży służbowej (delegacji), to takie świadczenie również będzie przysługiwać.

  • Posiadanie prawa do ubezpieczenia wypadkowego ZUS, co w praktyce sprowadza się do opłacania składek. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami prawnymi takie ubezpieczenie jest opłacane przez płatnika (pracodawcę). Zasadniczo, do ubezpieczenia wypadkowego zgłaszani są ci pracownicy, którzy podlegają również ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.

Sprawdź też, na czym polega ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków?

Niebezpieczny wypadek a polisa ubezpieczeniowa

Jeśli spełnione są warunki – w tym m.in. zatrudnienie na umowie o pracę – opłacanie składki na ubezpieczenie emerytalne jest obowiązkowe. Ochrona nie musi się jednak sprowadzać wyłącznie do tego. Ponadto można „wesprzeć” się dobrowolnym ubezpieczeniem od następstw nieszczęśliwych wypadków.

Ubezpieczenie NNW jest co do zasady dobrowolne, ale istnieją pewne wyjątki od tej reguły. Posiadanie takiej ochrony to obowiązek w przypadku żołnierzy, wolontariuszy, a czasem także sportowców.

Sprawdź, czy ubezpieczyciele wypłacają odszkodowanie za złamany palec?

Poniżej przedstawiamy przykładowe oferty, jakie towarzystwa ubezpieczeniowe oferują w kategorii „ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków”.

Towarzystwo ubezpieczeniowe (ubezpieczyciel)PolisaNa co można liczyć z tytułu ubezpieczenia NNW?
PZU Ubezpieczenie NNW dla każdegoOchrona przysługuje, gdy doszło do uszczerbku na zdrowiu w wyniku nieszczęśliwego wypadku.
Compensa Ubezpieczenie NNW indywidualneWsparcie przyznawane, jeśli konieczne jest przekwalifikowanie zawodowe wskutek wypadku/choroby zawodowej czy rehabilitacja powypadkowa.
Allianz Strefa NNW Odszkodowanie przysługuje w sytuacji, gdy doszło do: wstrząśnienia mózgu w wyniku wypadku, pogryzienia przez psa, śmierci lub pobytu w szpitalu w wyniku wypadku, Polisa obejmuje również m.in. pokrycie kosztów leczenia, rehabilitacji czy pobytu opiekuna w hotelu na czas leczenia.
Nationale-Nederlanden Ubezpieczenie NNW na wypadek uszkodzenia ciała Ochrona ubezpieczeniowa, która przysługuje, jeśli doszło do wypadku. Można ją rozbudować o dodatkowe usługi, w tym np. w ramach Pakietu Ortopeda (wsparcie podczas rehabilitacji, które obejmuje finansowanie konsultacji u specjalistów, realizacji badań lekarskich oraz rehabilitacji, jeżeli dojdzie do powikłań zdrowotnych po złamaniu lub zwichnięciu).
Źródło: opracowanie własne na podstawie analizy ofert towarzystw ubezpieczeniowych. 20.06.2023r.

Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków — wyłączenia w polisie

Rzecz jasna, jeszcze przed zawarciem umowy z danym towarzystwem ubezpieczeniowym trzeba sprawdzić szczegóły prezentowanej przez niego oferty. Jednym z aspektów, na które warto zwrócić szczególną uwagę, jest zakres ochrony. Powinniśmy o tym pamiętać, ponieważ ubezpieczyciele mają to do siebie, że przewidują w swoich umowach wyłączenia. Są to takie sytuacje, w których świadczenie ubezpieczeniowe nie będzie przysługiwać, mimo iż doszło od uszczerbku na zdrowiu.

W zależności od oferty danego towarzystwa ubezpieczeniowego ochrona może nie przysługiwać np. w sytuacji, gdy do nieszczęśliwego zdarzenia doszło poza Polską. (To właśnie dlatego część ubezpieczycieli różnicuje swoją ofertę, dzieląc polisy NNW na takie, które dotyczą Polski, Europy lub całego świata). Inni z kolei przewidują, że z ochrony ubezpieczeniowej wyłączone są skutki błędów lekarskich.

Jak już wspomnieliśmy, zakres wyłączeń w dużej mierze zależy od samego ubezpieczyciela. Generalnie jednak można wyróżnić takie sytuacje, w których odszkodowanie NNW na pewno nie będzie przysługiwało. Są to m.in.:

  • Upojenie alkoholem lub innymi substancjami psychoaktywnymi (narkotyki itp.). Jeśli zatem osoba ubezpieczona kierowała samochodem pod wpływem alkoholu i brała udział w wypadku, prawo do odszkodowania NNW nie będzie przysługiwało.
  • Uszczerbek na zdrowiu w momencie popełnienia przestępstwa lub podczas próby wykonania czynu zabronionego. Łatwo możemy sobie wyobrazić, że jeśli np. złodziej podczas próby ucieczki złamie sobie rękę, nie da mu to prawa do rekompensaty finansowej.

Niebezpieczny wypadek a odszkodowanie od pracodawcy

Na koniec chcieliśmy pokrótce omówić kolejne świadczenie dające ochronę w sytuacji, gdy zdarzenie nagłe skutkuje rozstrojem zdrowia – mowa tu o odszkodowaniu od pracodawcy. Jak już pisaliśmy, w takiej sytuacji otrzymuje się wypłatę świadczenia z ZUS, ponieważ płatnik (czyli pracodawca) każdego miesiąca odprowadza składki wypadkowe za osoby zatrudnione.

Może jednak okazać się, że świadczenia z ZUS nie pokryją wszystkich potrzeb poszkodowanego pracownika. W takiej sytuacji ten ostatni może dochodzić rekompensaty w postaci:

  • jednorazowego odszkodowania,
  • zadośćuczynienia,
  • renty.

Takie rozwiązanie odbywa się na zasadach przewidzianych w kodeksie cywilnym.

Najczęściej zadawane pytania

Co obejmuje polisa od następstw nieszczęśliwych wypadków?

Polisy ubezpieczeniowe od następstw nieszczęśliwych wypadków można – w zależności od oferty, jaką prezentuje dany ubezpieczyciel – rozbudowywać o dodatkowe pakiety, w tym np. na czas podróży czy w celu pokrycia kosztów powrotu do zdrowia (rehabilitacji). Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w umowie zawieranej z danym ubezpieczycielem (OWU, czyli Ogólne Warunki Ubezpieczenia).

W jakich sytuacjach, mimo że zdarzył się nieszczęśliwy wypadek nw, ubezpieczony nie otrzyma świadczenia?

Jeśli do uszczerbku na zdrowiu doszło wskutek własnego niedbalstwa lub osoba poszkodowana znajdowała się wówczas np. pod wpływem alkoholu, świadczenie odszkodowawcze z tytułu ubezpieczenia NNW, ZUS czy odszkodowania od pracodawcy nie przysługuje.

Podsumowanie

  • Osoby poszkodowane wskutek nieszczęśliwego wypadku mają prawo do świadczeń z tytułu ubezpieczenia wypadkowego w ZUS, polisy NNW lub odszkodowaniu od pracodawcy.
  • Ubezpieczenie wypadkowe ZUS przysługuje tym, którzy płacą składki emerytalne oraz rentowe. Dotyczy to zatem osób zatrudnionych w ramach umowy o pracę.
  • Składki na ubezpieczenie wypadkowe nie płaci sam pracownik – koszty ponosi pracodawca.
  • Świadczenie w ramach ubezpieczenia wypadkowego przysługuje, gdy do uszczerbku na zdrowiu (uszkodzenie ciała, choroba zawodowa) doszło w czasie wykonywania obowiązków zawodowych, w miejscu zawiązanym z zatrudnieniem (zakład pracy, podróż służbowa).
  • Oprócz tego ochronę od następstw nieszczęśliwych wypadków można zapewnić sobie poprzez ubezpieczenie NNW. Polisa z tego tytułu zakłada wypłatę świadczenia w przypadku śmierci ubezpieczonego/trwałego uszczerbku na zdrowiu (100% sumy ubezpieczenia) lub innego, mniej poważnego uszkodzenia ciała (np. stłuczenie czy złamanie ręki; świadczenie jest wówczas ustalane jako część procentowa).
  • Podczas gdy ubezpieczenie wypadkowe ZUS czy odszkodowanie od pracodawcy dotyczą wypadków ściśle związanych z wykonywaniem pracy, polisa NNW dotyczy zdarzeń, do których dochodzi w życiu codziennym (mogą być to np. nieszczęśliwe wypadki odniesione podczas podróży wakacyjnej itp.).

Nieszczęśliwy wypadek i co dalej? Odszkodowanie z ZUS, NNW


Autor artykułu

Ekonomista, autor artykułów na portalu DobraPolisaNaŻycie.pl