Poradniki

Czy indeksacja składki ubezpieczeniowej ma sens?

Kalendarz 26.12.2022 Aktualizacja12.12.2023

Podwyższenie składki ubezpieczeniowej to praktyka regularnie proponowana przez towarzystwa ubezpieczeniowe. Wbrew pozorom przynosi korzyści finansowe nie tylko ubezpieczycielom, ale ma przede wszystkim za zadanie zabezpieczyć interesy klientów. Czy indeksacja składki ubezpieczeniowej polisy na życie przynosi realne korzyści? Jak działa mechanizm indeksacji? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w artykule.

Z ubezpieczeniem na życie jest tak, że chcielibyśmy płacić za nie, jak najmniej, a przy tym mieć gwarantującą bezpieczeństwo finansowe sumę ubezpieczenia. To zrozumiałe. W końcu, po co przepłacać, gdy można w niższej cenie otrzymać satysfakcjonującą ochronę? Są jednak sytuacje, w których nie warto ciąć na siłę kosztów ubezpieczenia. Jedna z nich jest związana właśnie z indeksacją składki ubezpieczeniowej. Na czym ona polega? 

Wysokość inflacji nie pozostaje bez wpływu na wartość ubezpieczenia na życie

Inflacja uderza po kieszeniach wszystkich obywateli w mniejszym lub większym stopniu. Niewiele osób jednak się zastanawia, jak wpływa na wartość ubezpieczenia na życie. Suma ubezpieczenia w polisie na życie, a także umowach dodatkowych jest zwyczajowo stała. O jej podwyższenie można ubiegać się w określonych sytuacjach, np. gdy powiększa się rodzina albo ubezpieczony zaciąga kredyt hipoteczny. Warto jednak pamiętać, że wyższa suma ubezpieczenia jest również okresowo proponowana przez same towarzystwa ubezpieczeniowe. Po co? Po to, by suma ubezpieczenia zapewniła Ci bezpieczeństwo finansowe niezależnie od stopnia inflacji.

Co to jest indeksacja składki ubezpieczenia na życie?

Indeksacja składki polisy na życie to mechanizm, który pozwala walczyć ze skutkami inflacji. Nie dzieje się to jednak bez żadnej kontroli. Ubezpieczyciel może zaproponować podwyższenie ceny ubezpieczenia na podstawie wskaźnika inflacji. 

Do obliczenia wskaźnika indeksacji ubezpieczyciele stosują specjalny wzór, który bierze pod uwagę m.in.: 

  • opublikowany przez GUS średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, 
  • aktualną wysokość składki,
  • taryfę składek obowiązującą dla danego wieku,
  • częstotliwość opłacanych składek,
  • wynik oceny ryzyka przeprowadzonej przed zawarciem umowy,
  • pozostały czas trwania umowy.

Każdy ubezpieczyciel ma swój własny sposób obliczania wskaźnika indeksacji, dlatego nie warto podejmować się tego na własną rękę.

Warto wiedzieć…
Gdy wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem określany przez GUS jest niższy niż 3%, to wskaźnik indeksacji będzie wynosił wówczas 3%.

Indeksację składki proponowaną przez towarzystwo może zaakceptować osoba, która podpisała umowę ubezpieczenia, czyli ubezpieczający. Jeśli kupiłeś ubezpieczenie, w którym zakresem ochrony objęty jest Twój partner lub dziecko, to wyższą składkę zapłacisz Ty.

Jak ochrona przed skutkami inflacji działa w praktyce?

Chociaż teoretycznie w ciągu trwania ochrony ubezpieczeniowej nie dochodzi do obniżenia sumy ubezpieczenia, (kwota jest taka sama, jak w dniu podpisywania umowy), to wartość pieniądza przez lata się obniża. 50 tys. w 2015 roku miało inną, wartość niż w roku bieżącym. Dlatego, zanim odrzucisz oferowaną przez towarzystwo indeksację składki, zastanów się, czy faktycznie Ci się to opłaca.  

Kiedy następuje indeksacja składki? Towarzystwo ubezpieczeniowe zwyczajowo informuje swoich klientów o proponowanym wzroście ceny ubezpieczenia mniej więcej w okolicach rocznicy podpisania umowy ubezpieczenia.

ZaletyWady
Zachowanie nominalnej wartości sumy ubezpieczenia w długoterminowej perspektywie.
Ochrona przed skutkami inflacji.
Kwota odszkodowania / świadczenia, którą rodzina otrzyma w przypadku śmierci ubezpieczonego będzie miała podobną wartość, jak w dniu zawarcia umowy.
Podwyższenie kosztów ubezpieczenia na życie – wysokość składki wzrośnie.
Tabela 1.  Wady i zalety indeksacji składki ubezpieczeniowej. Opracowanie własne.

O tym, w jaki sposób towarzystwo ubezpieczeniowe oblicza wskaźnik indeksacji, a także o zasadach akceptacji i możliwości odmowy indeksacji przeczytasz w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia każdej polisy na życie. 

Warto wiedzieć…
Akceptacja propozycji indeksacji nie jest obowiązkowa, ale warto ją rozważyć, aby zachować nominalną wartość polisy do końca okresu ubezpieczenia.

Indeksacja składki PZU

Jakie podejście do indeksacji składki ubezpieczeniowej ma PZU? Na przykład w dokumencie OWU terminowej polisy na życie Ochrona Każdego Dnia czytamy, że ubezpieczyciel swoją propozycję podwyższenia składki i sumy ubezpieczenia przesyła najpóźniej na miesiąc przed każdą rocznicą zawarcia umowy. Ubezpieczający ma w tej sytuacji trzy możliwości. Może:

  • zgodzić się na podwyższenie składki o wskaźnik indeksacji,
  • zgodzić się na podwyższenie do wskaźnika waloryzacji,
  • zrezygnować z indeksacji.

Jeżeli zdecyduje się na drugi lub trzeci wariant, musi poinformować o tym towarzystwo ubezpieczeniowe najpóźniej na dwa tygodnie przed rocznicą polisy. W innym wypadku PZU automatycznie podwyższy wartość sumy ubezpieczenia i składki o wskaźnik indeksacji.

Indeksacja składki Generali

Generali w ramach ubezpieczenia Z Myślą o Całym Twoim Życiu umożliwia swoim klientom podwyższenie sum ubezpieczenia (dla umowy głównej oraz umów dodatkowych) w każdą rocznicę zawarcia polisy. Podobnie jak w przypadku PZU, towarzystwo obliguje się do przekazania ubezpieczającemu propozycji indeksacji najpóźniej 30 dni przed rocznicą polisy.

Generali definiuje wskaźnik indeksacji jako:

„Wskaźnik, o jaki Ubezpieczający ma prawo podwyższyć Sumę ubezpieczenia z tytułu Umowy głównej i Umów dodatkowych oraz Składkę, ustalany przez Towarzystwo na podstawie wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych publikowanego przez Główny Urząd Statystyczny”.

Źródło: Dokument OWU ubezpieczenia na życie Z Myślą o Całym Twoim Życiu

Są sytuacje, w których Generali nie umożliwia zabezpieczenia nominalnej wartości polisy. Dzieje się tak m.in. gdy:

  • Zapisy w dokumencie OWU uniemożliwiają indeksację,
  • Ubezpieczony ukończył 71 lat,
  • Towarzystwo ubezpieczeniowe przejmuje opłacanie składek.

W tabeli załączonej do OWU polisy Generali określa minimalny wskaźnik indeksacji na poziomie 3%. Ubezpieczony może zgodzić się na propozycję podwyższenia składki, ale nie musi – wówczas powinien poinformować o swojej decyzji Generali najpóźniej tydzień przed rocznicą polisy. O rezygnacji z indeksacji nie trzeba informować natomiast gdy ubezpieczający złoży wniosek o zmianę wysokości SU.

Częstotliwość opłacania składki ubezpieczeniowej i inne czynniki wpływające na wysokość składki

Mechanizm antyinflacyjny to niejedyny czynnik wpływający na wysokość składki ubezpieczeniowej. Warto zrozumieć jak działa ustalanie wysokości składki po to, by móc wpływać na jej cenę w tych aspektach, które nie odbiją się negatywnie na jakości ochrony ubezpieczeniowej.

Składka ubezpieczeniowa może zostać obniżona m.in. poprzez wybór odpowiedniej częstotliwości płatności. Ubezpieczyciele wolą, gdy klienci płacą za ochronę z góry i nagradzają klientów, którzy się na to decydują. Rabat za wybór opłaty rocznej może wynieść nawet 10% ceny. 

Innym istotnym czynnikiem jest wiek ubezpieczonego. Jeśli 35 urodziny są wciąż przed Tobą i wiesz, że w przyszłości będziesz potrzebował zabezpieczenia, np. planujesz wziąć kredyt hipoteczny lub założyć rodzinę, to wiedz, że wykupując polisę teraz, możesz liczyć na zdecydowanie niższą składkę, niż gdybyś kupił ubezpieczenie na życie przed czterdziestką.

Ubezpieczenie na życie to zakup długoterminowy – warto wiedzieć, w jakich sytuacjach oszczędności na polisie przyniosą więcej realnych zysków, aniżeli strat.

Kiedy warto podwyższyć wysokość składki o wskaźnik inflacji?

O zasadach podwyższania wartości ubezpieczenia na życie warto porozmawiać z licencjonowanym agentem ubezpieczeniowym przy zawieraniu umowy ubezpieczeniowej. Doradca wyjaśni jaki wpływ ma inflacja na wysokość ewentualnego odszkodowania. Warto pamiętać, że im wyższa inflacja, tym wartość ubezpieczenia będzie niższa, dlatego propozycję indeksacji warto rozważyć zawsze, gdy wskaźnik inflacji przekracza 4-5% i więcej. 

Najczęściej zadawane pytania o indeksację składki 

Zasady podwyższania wysokości składki ubezpieczeniowej i zapobiegania skutkom inflacji wciąż nie są dla Ciebie jasne? Sprawdź przygotowane odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Czy indeksacja składki ubezpieczeniowej ma wpływ na wysokość sumy ubezpieczenia?

Tak, jak najbardziej. Mechanizm indeksacji ma wpływ zarówno na wysokość składki ubezpieczeniowej, jak i na maksymalną wysokość świadczenia (SU). Dzięki indeksacji ubezpieczający ma możliwość zachowania wartości SU, a dalej odpowiedniej wysokości świadczeń, na dotychczasowym poziomie. O tym, na jakich dokładnie zasadach ubezpieczyciel podwyższa koszty ubezpieczenia informują Ogólne Warunki Ubezpieczenia każdego produktu ubezpieczeniowego.  

Czym jest waloryzacja składki ubezpieczenia?

Ubezpieczyciel może oprócz indeksacji zaproponować ubezpieczającemu waloryzację składki. Jest to podwyższenie wysokości składki o wartość wyższą niż średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług. Wartość waloryzacji składki ubezpieczenia na życie nie może być wyższa niż dwukrotność wskaźnika indeksacji.

Jak zrezygnować z indeksacji składki ubezpieczeniowej?

Aby zrezygnować z indeksacji, należy poinformować o tym ubezpieczyciela poprzez złożenie pisma w danym terminie. W zależności od wytycznych towarzystwa ubezpieczeniowego może to być, np. na dwa lub trzy tygodnie przed rocznicą polisy. 

Jeśli ubezpieczający nie wyśle w terminie rezygnacji, ubezpieczyciel może uznać, że klient zaakceptował indeksację.

Chcę zrezygnować z indeksacji. Czy ubezpieczyciel może mi odmówić?

Jeżeli ubezpieczyciel w warunkach ubezpieczenia nie informuje wprost o konieczności indeksacji, to ubezpieczający może z niej zrezygnować. O możliwości skorzystania z prawa do rezygnacji przeczytasz w OWU swojej polisy.  

Czym się różni indeksacja składki ubezpieczenia od jej waloryzacji?

Indeksacja i waloryzacja zostały wymyślone po to, by uchronić polisę przed skutkami spadku siły nabywczej pieniądza. Różnica między jednym wskaźnikiem a drugim dotyczy wartości wskaźnika. O tym, na jakich zasadach ubezpieczyciel waloryzuje składki ubezpieczeniowe polis na życie dowiesz się z dokumentu OWU swojego ubezpieczenia.

Czy jeśli raz zrezygnuję z indeksacji składki ubezpieczeniowej, to w kolejnych latach nie będę mógł już skorzystać z takiej możliwości?

Osoba ubezpieczona, która równocześnie jest ubezpieczającym może decydować o rezygnacji z indeksacji lub akceptacji nowych warunków proponowanych przez ubezpieczyciela. Jeśli w tym roku chcesz zrezygnować z proponowanej indeksacji, w przyszłym roku ubezpieczyciel wyśle Ci nową propozycję. Warto pamiętać jednak, że są sytuacje, np. przejście na okres bezskładkowy, w których towarzystwo zaprzestaje indeksacji.

Podsumowanie

  • Indeksacja składki ubezpieczeniowej to inaczej podwyższenie wysokości składki o wskaźnik inflacji. Jest to mechanizm, którego zadaniem jest ochrona klientów towarzystw ubezpieczeniowych przed negatywnymi skutkami inflacji.
  • Dotyczy głównie długoterminowych produktów ubezpieczeniowych, w tym terminowych i bezterminowych polis na życie.
  • Możliwość podwyższenia składki i sumy ubezpieczenia oferowana jest zazwyczaj na kilkadziesiąt dni przed rocznicą podpisania umowy. Klient może zgodzić się na proponowane warunki lub – w niektórych sytuacjach  – odmówić.
  • Dokładne zasady mechanizmów ochrony wartości polisy przed skutkami inflacji zależą od Ogólnych Warunków Ubezpieczenia każdej polisy na życie.
Czy indeksacja składki ubezpieczeniowej ma sens?


Autor artykułu